Негізгі мазмұнға өту Негізгі шарлау мәзіріне өту Сайттың төменгі деректемесіне өту
Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Физика-математика ғылымдары сериясы
Жаңа материалды жіберу
Том 71 № 3 (2020)

ТҮРІК ТІЛІ ЖАЙ СӨЙЛЕМІНІҢ ОНТОЛОГИЯЛЫҚ МОДЕЛІН ӘЗІРЛЕУ

Жарияланған September 2020

150

167

Л Жеткенбай+−
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Нұр-Сұлтан қ
Б.Ш Разахова+−
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Нұр-Сұлтан қ.,
Б Ергеш+−
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Нұр-Сұлтан қ
А.С Муканова+−
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Нұр-Сұлтан қ.
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Нұр-Сұлтан қ
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Нұр-Сұлтан қ.,
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Нұр-Сұлтан қ
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Нұр-Сұлтан қ.
DOI: 10.51889/2020-3.1728-7901.30
Аңдатпа

Бұл мақалада Хомскийдің формалды грамматикасының көмегімен түрік тіліндегі жай сөйлемдердің
синтаксистік ережелері сипатталған және құраушы ағаштары көрсетілген. Сонымен қатар түрік тілінің
семантикасын ескере отырып, жай сөйлемдердің синтаксистік ережелерінің онтологиялық моделі тұрғызылған.
Ұсынылатын онтологиялық моделдерде синтаксистік категориялар мен түсiнiктердi белгiлеу үшiн UniTurk
метатiлi терминдерi қолданылды. Бұл жұмыстың нәтижелерiн NLP есептерiн шешу үшiн қолдануға болады,
мысалы, білім алу жүйелерінде, ақпараттық іздеу жүйелерінде, сұрақ-жауап жүйелерінде, машиналық аудармада,
түрік мәтінін автоматты түрде рефераттауда, сонымен қатар ақпараттық-анықтамалық және оқыту жүйелерінде,
бұдан басқа түркі тілдерінің синтаксистік ережелерінің онтологиялық онтологиялық модельдерін құру кезінде
пайдаланылуы мүмкін және де пайдаланылу жоспарлануда.

pdf (Русский)
Кілтті сөздер
табиғи тілді өңдеу синтаксистік ережелер лингвистикалық белгілер білімдер базасы онтологиялық модельдеу
Тіл

Русский

Дәйексөздерді қалай жазу керек

[1]
Жеткенбай, Л., Разахова, Б., Ергеш, Б. і Муканова, А. 2020. ТҮРІК ТІЛІ ЖАЙ СӨЙЛЕМІНІҢ ОНТОЛОГИЯЛЫҚ МОДЕЛІН ӘЗІРЛЕУ. Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Физика-математика ғылымдары сериясы. 71, 3 (Вер 2020), 205–209. DOI:https://doi.org/10.51889/2020-3.1728-7901.30.