Жаппай ақпараттандыру жағдайында ақпараттық қауіпсіздік пен ақпаратты қорғау проблемасы өзекті болып
тұр. Жұмыста блоктық шифрлаудың дамуына шолу жасалған. Блоктық шифр - симметриялы шифрдың бір түрі.
Блок шифрінің ерекшелігі - бірнеше байттан тұратын блокты бір итерацияда өңдеу. Блок криптожүйелері
хабарлама мәтінін бөлек блоктарға бөліп, кілтті қолдана отырып, осы блоктарды түрлендіреді. Блоктық
шифрлауға қатысты базалық ақпарат келтірілген, талдаудың негізгі нұсқалары көрсетілген. Осы тақырып
бойынша білім алушылардың ғылыми-зерттеу жұмысымен айналысуға мүмкіндік бар екені негізделген. Блоктық
шифрларды зерттеу бойынша халықаралық конкурстарға шолу жасалынған.
Электроникада қолдануға болатын сұлба келтірілген, ал программалау үшін да генерациялайтын алмастыру
кестесі генерацияланды және ашылып жазылды. Осы екі тәсіл де эквивалент болып табылғандықтан,
компьютерде шифрланған файлдың электрондық құрылғыда шифрын ашуға болады және керісінше.
БЛОКТЫҚ ШИФРЛАУДЫҢ ДАМУЫНА ШОЛУ
Жарияланған June 2021
89
15
Аңдатпа
Тіл
Қазақ
Дәйексөздерді қалай жазу керек
[1]
Гусманова, Ф. і Абдулкаримова, Г. 2021. БЛОКТЫҚ ШИФРЛАУДЫҢ ДАМУЫНА ШОЛУ . Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Физика-математика ғылымдары сериясы. 69, 1 (Чер 2021), 295–301.