Негізгі мазмұнға өту Негізгі шарлау мәзіріне өту Сайттың төменгі деректемесіне өту
Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Физика-математика ғылымдары сериясы

Машиналық оқытуға негізделген full post editing моделін ағылшын-қазақ аудармасы үшін пайдаланудың негізгі мәселелері

Жарияланған July 2021

217

232

Диана Рахимова+
әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы қ.
Камила Жақыпбаева+
әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы қ.
әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы қ.
##plugins.generic.jatsParser.article.authorBio##
×

Диана Рахимова

Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті, ақпараттық жүйелер кафедрасының  аға оқытушы

әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы қ.
Аңдатпа

Машиналық оқыту жасанды интеллекттің бір саласы болып саналады. Оның негізгі идеясы компьютер алдын-ала жазылған алгоритмді қолданумен ғана шектеліп қоймай, мәселені өздігімен шешуді үйрену. Аударма жасау ісі саласында соңғы кездері машиналық оқытуды аудармашының түзетулерімен интеграциялай отырып пайдалану мәселесі өте өзекті болып табылады. Кәсіби аударма саласындағы бұл жаңа бағытты ағылшын тілінде  post-edited machine translation (PEMT) немесе  machine translation post-editing (MTPE) деп атау бекітілген. Көп жағдайларда, машиналық аударманың нәтижелері жариялауға жарамсыз болып жатады. Мұндай нәтижелерді жариялау үшін адамның, яғни аудармашылардың тікелей қатысуы қажетті. Екі жақтың бірлесе жұмыс істеуі жақсы нәтижелер көрсеткендіктен бұл өз кезегінде постредакциялауға және оны зерттеу мен постредакциялаудың автоматтандырылған  жүйелерін жасауға қызығушылық тудырып отыр. Бұл мақалада қазіргі кезде кең қолданыстағы онлайн ағылшын-қазақ аударма жүйелерінің нәтижелері алынып, олардың артықшылықтары мен кемшіліктеріне анализ жасалынды. Машиналық оқытуды іске асыру үшін өте үлкен көлемде ағылшын және қазақ тіліндегі корпустар қажет. Мақалада корпусты жинақтауға мүмкіндік беретін код және нәтижелері келтірілген.

pdf
Тіл

Қазақ

Дәйексөздерді қалай жазу керек

[1]
Рахимова, Д. і Жақыпбаева, К. 2021. Машиналық оқытуға негізделген full post editing моделін ағылшын-қазақ аудармасы үшін пайдаланудың негізгі мәселелері. Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Физика-математика ғылымдары сериясы. 74, 2 (Лип 2021), 25–31. DOI:https://doi.org/10.51889/2021-2.1728-7901.04.